
Celem ESK jest ukazanie bogactwa, różnorodności i pokrewieństwa kultur europejskich oraz pogłębienie wzajemnej znajomości wśród obywateli Europy.
W 2016 roku tytuł został przyznany jednemu z miast z Hiszpanii i Polski (a wygrał WROCŁAW!!!), w tym roku obchody ESK mają miejsce w Wilnie i Linzu.
Dla miasta tytuł ESK oznacza wiele korzyści: wzmocnienie wizerunku w kraju i za granicą, wzrost liczby turystów (według prognoz we Wrocławiu w razie przyznania tytułu ESK możemy spodziewać się ok. 3 milionów więcej turystów), rozwój turystyki kulturalnej, wzrost atrakcyjności miasta dla inwestorów (przemysł kulturalny i kreatywny, gospodarka oparta o wiedzę), rewitalizacja całych dzielnic czy w końcu stworzenie nowych miejsc pracy.
Autorką idei przyznawania europejskim miastom tytułu ESK była grecka Minister Kultury Melina Mercouri, która w czerwcu 1985 przedstawiła swój pomysł Radzie Ministrów Unii Europejskiej. Od 1985 roku 37 miast było Europejskimi Stolicami Kultury, wśród nich zarówno europejskie metropolie takie jak Paryż, Berlin i Madryt, ale również mniejsze miasta jak Lille, Cork czy Weimar.